Luchtruimtcategorieën A t/m G
De ICAO (International Civil Aviation Organisation)heeft het luchtruim ingedeeld in zeven categorieën A t/m G, die aangeven óf, en zo ja, wat voor soort verkeer in toegestaan, en wat voor soort verkeersleiding gegeven wordt. In Nederland komen zes categorieën voor: A, B, C, D, E en G. De manier waarop de verschillende verkeersgebieden zijn ingedeeld als Class. A, Class B, enzovoort kan per land verschillen.
Categorie A
In klasse A luchtruim mag alleen IFR worden gevlogen en wordt het vliegverkeer gesepareerd door de luchtverkeersleiding, alleen verkeer boven FL460. In Nederland bestaat onder meer de CTA Amsterdam (CTA staat voor control area) uit klasse A luchtruim. Ook airways, snelwegen in de lucht, zijn in de meeste gevallen klasse A. Piloten vliegen er niet op zicht, maar op de instrumenten en er is geen snelheidsbeperking. Een transponder aan boord zendt desgevraagd een Identificatie-code en hoogte uit. VFR vluchten zijn niet toegestaan. Deze categorie wordt hoofdzakelijk gebruikt door militair verkeer.
Categorie B
Categorie B staat – onder voorwaarde dat het zicht minimaal 8 km is – wel VFR vluchten toe. Tot klasse B behoren gecontroleerde gebieden, evenals de belangrijke Terminal Control Areas (TMA’s), die boven en rond grote luchthavens liggen. Er wordt verkeersleidingsdienst verstrekt en een klaring (clearance, boodschap met toelating, eventuele informatie en instructies van de verkeersleiding, die een deel van de geplande vliegroute toegewezen verklaart) is vereist, evenals twee-richtings radio-contact en transponder. Vliegtuigen hebben hier te maken met diverse soorten verkeerleiding: de naderingsverkeersleiding en regionale luchtverkeersleiding, voornamelijk binnen de TMA’s tot vliegniveau FL065, FL090 of FL195 (6 kilometer hoog) en regionale verkeersleiding.
Categorie C
Rondom bepaalde luchthavens bevinden zich luchtruimgebieden van categorie C, (Control Region of ‘CTR’), een koker met een doorsnee van doorgaans 15 zeemijl en vanaf de grond een kilometer hoogte.
De vliegtuigen krijgen hier aanwijzingen via twee-richting radiocontact met de verkeersleiding die opereert vanuit de verkeerstoren. Vliegen op zicht mag als het weer dat toelaat (zichtbaarheid vijf kilometer, en afstand van wolken 1500 meter horizontaal en 300 meter verticaal) en de piloot zich houdt aan de snelheidslimiet van 250 knopen (250 zeemijl per uur). De verkeersleiders zorgen ervoor dat de vliegtuigen uit elkaars buurt blijven, door de ICAO standaard separaties toe te passen.
Categorie D
Categorie D bestaat uit onderdelen van categorie B en C, waar enkel instrument-vluchten van elkaar worden gescheiden en de maximumsnelheid 250 knopen bedraagt. Class D geldt alleen voor 2 gebieden ten noorden en ten zuiden van Maastricht, 1500’ tot FL 095.
Categorie E
Categorie E is een variant van categorie D, waar alleen advies wordt gegeven. Het onderste deel van de meeste Terminal Control Area’s in Nederland is categorie E. Grote stukken van Nederland tussen 1500
voet en FL055 of FL065 vallen in deze categorie onder Nieuw Millingen (Dutch Mil).
Categorie F
Categorie F is een variant van categorie D, waar alleen informatie wordt gegeven. Dit bestaat niet in Nederland.
Categorie G
Categorie G bestaat uit het resterende luchtgebied beneden het laagste standaard-vliegniveau tussen 500 en 1500 voet. Vergelijk het maar met landweggetjes. Daar is geen verkeersleiding, de snelheid is tot 250 knopen beperkt, vliegen op zicht is overdag toegelaten en radio-contact is niet vereist, tenzij men op instrumenten vliegt en men van een informatiedienst is verzekerd. Rond Schiphol en Rotterdam is de bovengrens 3500 voet, (Lelystad), hier gelden speciale voorschriften.